حسابداری بهای تمام شده و هدف آن
حسابداری بهای تمام شده شکلی از حسابداری است که به هزینه‌های سازمان نگاه و عملکرد مالی آن را ردیابی می‌کند. این شامل تجزیه و تحلیل هزینه فرآیند تولید، زنجیره تأمین، تصمیمات مدیریتی و موارد دیگر برای اتخاذ تصمیمات استراتژیک در مورد بودجه و سرمایه‌گذاری است.
حسابداری بهای تمام شده به سازمان‌ها کمک می‌کند تا تشخیص دهند که کجا می‌توانند هزینه‌ها را کاهش دهند و در عین حال کارایی را به حداکثر برسانند. این نوع حسابداری همچنین سودآوری را اندازه‌گیری می‌کند. سودآوری کلی شرکت را با مقایسه هزینه‌های واقعی کسب‌وکار با آنچه بودجه در نظر گرفته شده تعیین می‌کند.
این نوع حسابداری بخش مهمی از فعالیت‌های مالی در هر سازمان است. زیرا امکان تجزیه و تحلیل دقیق عملکرد مالی را از طریق سیستم ثبت دقیق آن فراهم می‌کند.
از جمله وظایف حسابدار بهای تمام شده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
* گردآوری هزینه های تولید
* ارزیابی محصولات
* قیمت گذاری محصولات
* کنترل و کاهش هزینه ها
* جداسازی هزینه های تولید
بهای تمام شده چیست؟
تمام هزینه‌هایی که برای تولید کالای نهایی پرداخت می‌شوند به نوعی بهای تمام شده آن کالا را تشکیل می‌دهند. در تعریف دیگر هزینه مواد مصرفی، نیروی کار، هزینه‌های مستقیم و … جزو این بها محسوب می‌شوند. البته باید توجه داشت که هزینه‌های فروش یا توزیع جزو بهای تمام شده نیستند و غیر مستقیم محسوب می‌شوند.
این مفهوم برای کالایی که فروخته شده است در چارچوب سود و زیان قرار می‌گیرد پس به این ترتیب می‌توان از آن برای محاسبه حاشیه سود ناخالص استفاده کرد.
حسابداری بهای تمام شده چیست؟
این حسابداری که با عنوان حسابداری صنعتی هم شناخته می‌شود به بررسی هزینه‌های شرکت می‌پردازد. در واقع این فرایند شامل سازماندهی، کنترل هزینه‌ها و تصمیم‌گیری در مورد به‌کارگیری آنها در یک برنامه استراتژیک می‌شود. به همین دلیل می‌توان گفت حسابداری بهای تمام شده نقش مهمی در رشد و پیشرفت کسب و کارها از نظر مالی دارد.
وظایف حسابدار بهای تمام شده
این عنوان شغلی هم مثل همه مشاغل دیگر وظایفی دارد که باید آنها را در طول خدمت خود رعایت کند. این وظایف عبارتند از:
* انجام آنالیز بودجه کسب و کار و ارائه آن
* تشکیل جداول مربوط به حساب‌ها و ورودی‌های هر حساب
* تجزیه و تحلیل درآمد، هزینه، تعهدات مالی و …
* نظارت و کنترل فعالیت‌های پرسنل حسابداری
* ارائه گزارش‌های دوره‌ای و مقایسه صورت‌های مالی ادوار مختلف
اهمیت حسابداری بهای تمام شده
هزینه موضوعی نیست که بتوان خیلی ساده از کنار آن عبور کرد. اگر مدیریت کسب و کار نتواند کنترل هزینه‌های شرکت را به دست بگیرد و اطلاعات کافی در این زمینه داشته باشد، احتمالا خبری هم از کسب سود و موفقیت نخواهد بود. حسابداری بهای تمام شده، باعث می‌شود مدیران کسب و کار خیلی راحت‌تر در مورد مسائل مالی تصمیم‌گیری کنند.
حسابدار بهای تمام شده کلیه اطلاعات مربوط به هزینه را جمع‌آوری و آنالیز می‌کند و در پایان تجزیه و تحلیل خود، گزارشی را به مدیریت ارائه می‌دهد. در واقع مدیران از طریق حسابداری صنعتی در مورد وضعیت هزینه‌های شرکت اطلاعات به دست می‌آورند. اگر این حسابدار در شرکت وجود نداشته باشد، بحث هزینه و مدیریت آن با مشکل جدی مواجه خواهد شد. خوشبختانه امروزه بیشتر کسب و کارها به اهمیت این موضوع پی برده‌اند و به طوری‌که نمی‌توان حسابداری بهای تمام شده را از شرکت‌های مختلف جدا دانست.