عارضه یابی چیست؟
عارضه یابی فرآیندی است که برای شناسایی، تحلیل و حل مشکلات و ناکارآمدیها در کارگاهها و شرکتهای صنعتی به کار میرود. هدف از عارضه یابی، ارتقای عملکرد، افزایش بهرهوری، کاهش هزینهها و بهبود ایمنی و کیفیت در این واحدها است.در واقع عارضه یابی به معنی پی بردن به مشکلات، نواقض و کمبودها می باشد که این می تواند در مورد هر بخش، سازمان، شرکت یا کارگاه و کارخانه صنعتی باشد. چه بسا بسیاری از سازمانها و ادارات دولتی در پی عارضه یابی مشکلات و فرایندهای اداری و سازمانی خود می باشند. هر سازمان، کارگاه و یا کارخانه و شرکت صنعتی خواهان اینست که بتواند با حداکثر توان و پتانسیل کار کرده و به بیشترین راندومان در فعالیت خود برسد.
عارضه یابی سازمانی و صنعتی
عارضه یابی شبیه به معایناتی است که منجر به کشف بیماری سرطان میشوند. اگر افراد مستعد، به صورت منظم معاینات لازم را انجام دهند، میتوانند به محض ایجاد اولین توده سرطانی و زمانی که خوشخیم است، آن را کشف کنند و اقدامات درمانی لازم را انجام دهند. با توجه به این مثال باید بدانید که همه سازمانها مستعد سرطان هستند! پس فرآیند عارضه یابی سازمانی باید بازههای زمانی مشخص انجام شود تا مشکلات زمانی که بسیار کوچک هستند کشف شوند. اگر عارضه یابی به درستی انجام نشود، در نهایت سازمان با بحران مواجه خواهد شد که به نوعی مانند بیماری سرطان است و عبور از آن چالشهای بسیاری دارد و در این موارد باید مدیریت بحران سازمانی انجام شود.
هر سازمانی برای اینکه بتواند به رشد و تکامل متناسب با اهداف خود برسد باید به صورت مداوم از درون متحول شود و انعطاف پذیری ایجاد هرگونه تغییر جدیدی را در سازمان داشته باشد؛ در این صورت است که یک سازمان می تواند به راحتی به سمت رشد و بلوغ خود حرکت کند. مدیران باید در نظر داشته باشند که به جای آن که وقت و انرژی خود را صرف حل مسائل خارجی سازمان کنند، باید این انرژی را در بهبود فضای داخلی سازمان بکار گیرند تا نتیجه ای بهتر عاید آن ها شود.
اهمیت عارضه یابی
وقتی عارضه پیدا میشود، مثل این است که در یک ساختمان، محل نشتی گاز را پیدا کنید و آن را ببندید. اما زمانی که عارضه یابی انجام نمیشود، گاز همچنان نشتی دارد و کوچکترین جرقه کافی است تا یک آتشسوزی تمام عیار به راه اندازد!
معمولا تمام بحرانهای سازمانی در ابتدا یک عارضه یا ریسک کوچک هستند؛ پس عارضه یابی کسب و کار یا مدیریت ریسک در سازمان، میتوانید از وقوع بحران پیشگیری کنید.
حوزه های عارضه یابی
* حوزه رفتاری شامل نگرش های شغلی
* حوزه فرآیندی
حوزه رفتاری شامل نگرش های شغلی
* تعهد سازمانی
* رضایت شغلی
* تعادل کار و زندگی
* اشتیاق شغلی و سازمانی
* هویت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی
معاینه سازمانی
هر شرکتی دارای سازماندهی منحصر بفرد خود است. سازمان ها موجودی پویا هستند که باید در زمان مناسب رسیدگی لازم به آن ها صورت گیرد تا ایجاد مسئله ای کوچک نتواند کل سازمان را درگیر خود کند، بدین منظور قبل از انجام هرگونه درمانی و حل هرگونه مسئله ای، باید نگاهی کلی به وضعیت و ساختار سازمان داشت تا با شناسایی کامل این ساختار ها بتوان تجویز مناسبی برای هر سازمان منحصر بفرد داشت.
همانطور که هر سازمان دارای ساختاری منحصر بفرد است، راه حلی متمایز هم برای حل مسائل خود می طلبد. پس نمی توان برای تمامی سازمان ها نسخه ای مشابه تجویز کرد و چه بسا تجویز اشتباه موجب فروپاشی سازمان شود.
برای اینکه بتوان هر مانع و سدی را از پیش روی سازمان در مسیر دستیابی به اهدافش برداشت، باید وضعیت کنونی سازمان به دقت بررسی شود، با معاینه هر سازمان، به امراض موجود و پیچیدگی های داخلی سازمان می توان پی برد، و سپس می توان برای سازمان پروژه های مختلفی در رابطه با بهبود آن در نظر گرفت.
هدف عارضه یابی سازمانی
* تقویت درک عمومی از عملکرد سازمانها
* برنامه ریزی برای رشد و تنوع
* بهبود اثربخشی سازمانی یا برنامه ریزی برای پیشرفتهای کلی
* حل مسئله سازمانی
مهم ترین کارکرد های انجام عارضه یابی
* شناسایی علل تأخیرات پروژه های سازمان
* محاسبه شاخص های بهره وری و سودآوری
* تحلیل دقیق ساختار، فرآیند اهداف و استراتژی های سازمان و بهبود آنها
* تعیین نقاط قوت و ضعف و اولویت بندی مشکلات
* عارضه یابی منابع انسانی، ارگونومی و محیط کار
* تعیین راهکارهای علمی حل مشکلات
* تعریف آموزش ها و پروژه های کاربردی و کاهش هزینه های آموزش های غیر مؤثر
* جلوگیری از اتلاف منابع مالی سازمان در پروژه های غیر کاربردی
مزایای عارضه یابی:
* افزایش بهرهوری: عارضه یابی با شناسایی و حل مشکلات و ناکارآمدیها میتواند به طور قابل توجهی بهرهوری را افزایش دهد.
* کاهش هزینهها: عارضه یابی با بهینهسازی فرآیندها و استفاده بهینه از منابع میتواند به کاهش هزینهها منجر شود.
* بهبود ایمنی: عارضه یابی با شناسایی و رفع خطرات ایمنی میتواند به ایجاد محیط کاری امنتر برای کارکنان کمک کند.
* ارتقای کیفیت: عارضه یابی با تمرکز بر بهبود فرآیندها و استفاده از مواد اولیه با کیفیت بالا میتواند به ارتقای کیفیت محصولات یا خدمات ارائه شده کمک کند.
* افزایش رضایت مشتریان: عارضه یابی با ارائه محصولات یا خدمات با کیفیت بالا و قیمت مناسب میتواند به افزایش رضایت مشتریان کمک کند.